اختلال خواب
اختلال خواب می‌تواند بر مقدار و کیفیت خواب تاثیر بگذارد. خواب یک اصل مهم برای بدن هر فرد می باشد. با خوابیدن بدن استراحت می کند و آرامش می گیرد. در این مقاله به توضیح اختلال در خواب و علل آن می پردازیم. خواب کافی برای داشتن بدنی سالم ضروری است، زمانی که می خوابیم بدن خود را بازسازی می کند، ذهن آرام می شود.
باید گفت میزان خواب در هر سنی و برای هر فردی متفاوت است. هر چه بدن رشد می کند و سن بالاتر می رود مقدار مورد نیاز خواب نیز فرق می کند. در واقع این باوری غلط است که هر فردی به 8 ساعت خواب در روز نیاز دارد. این میزان در افراد متفاوت می باشد، بعضی از افراد با 6 یا 7 ساعت خواب راحت هستند بعضی ها نیز با 9 تا 10 ساعت. در نتیجه این میزان در افراد بنا به شرایط متفاوت است. بدن هرکدام از ما از نظر بیولوژیکی متفاوت است و مهمترین موضوع کیفیت خوابمان است و اینکه وقتی خسته هستیم بخوابیم. این روزها افراد بیشتر دچار اختلالات خواب می‌شوند. دیگر برای درمان اختلال خواب قطعا نیاز به دارو ندارید و راه کاری های دیگری نیز وجود دارد برای اطلاعات بیشتر مقاله درمان اختلال خواب را بخوانید.
اختلال خواب چیست؟
اختلال خواب تاثیر گذار بر مقدار و کیفیت خواب می باشد. دامنه اصلی این مشکلات شامل عادات بد است که باعث بیدار ماندن می شود و از سوی دیگر مشکلات پزشکی که باعث مختل شدن چرخه خواب می شود.
در واقع هر فردی که صبح از خواب بیدار می شود و حس می کند که هنوز نیاز به استراحت دارد، حتما باید با پزشک مربوطه مشورت کند. خواب ناکافی تهدیدی برای سلامت و ایمنی بدن است.
کم خوابی باعث بروز مشکل در تمام کارهای روزانه می شود. از جمله تاثیرات کم خوابی می توان به مواردی از جمله تصادف با ماشین، کم شدن قابلیت موقع کار، جراحات حین کار کردن، مشکلات حافظه و بدخلقی اشاره کرد. به تازگی مشخص شده است کم خوابی با مشکلات قلبی، چاقی و دیابت نیز در ارتباط است.
نشانه های اختلال خواب
- خرخر های شبانه و یا وقفه های کوتاه تنفسی در طول خواب
- احساس خواب آلودگی بیش از حد طبیعی در طول روز
- داشتن حس بد در پاها هنگام خوا ب
- خواب ماندن
- مشکل در بخواب رفتن
همه ما ممکن است گاهی برای خواب با مشکلاتی مواجه شویم. اما از کجا باید بفهمیم که این مشکل ما موقتی و گذراست یا دائم و جدی است؟ پیش از هر اقدامی باید ابتدا به علائم مشکل خود، خصوصاً در طول روز، توجه کنید. بهتر است پیش از هر اقدامی به سوالات زیر پاسخ دهید:
- آیا در طول روز احساس خستگی و خواب آلودگی می کنید؟
- آیا هنگام نشستن در جایی یا تماشای تلویزیون و خواندن کتاب خواب تان می برد؟
- آیا هنگام رانندگی احساس خواب آلودگی و گیجی می کنید؟
- آیا نمی توانید به راحتی تمرکز کنید؟
- آیا معمولاً اطرافیان به شما می گویند خسته به نظر می آیید؟
- آیا عکس العمل های شما کند است؟
- آیا نمی توانید احساسات خود را کنترل کنید؟
- آیا به خواب روز احساس نیاز می کنید؟
- آیا برای بیدار ماندن و تمرکز کردن نیاز به مصرف کافئین دارید؟
تشخیص اختلالات خواب
برای تشخیص اختلال خواب ابتدا پزشک در خصوص عادات و شرایطی که بیمار دارد، پرس و جو می کند.
در مرحله بعد ممکن است، بیمار برای انجام تست به یک کلینیک خواب برای تشخیص فرستاده شود. پلی سومنوگراف یا دستگاه سنجش خواب، فعالیت مغز، حرکت چشم ها و تنفس را در هنگام خواب مورد بررسی قرار می دهد. با این الگوها می توان انواع اختلالات خواب را تشخیص داد.
اگر پاسخ شما به هر یک از این سوالات مثبت است، به احتمال زیاد دچار اختلال در خواب هستید و هر چه سریهتر به روانپزشک و روان درمانگر مراجعه کنید.
انواع اختلال خواب
- کاتاپلکسی
ضعف و فلج غیر ارادی و ناگهانی ماهیچه های دو طرف بدن کاتاپلکسی نام دارد. در این اختلال فرد بیدار است اما بدن به طور موقت فلج می شود و عضلات بعد از مدتى به حالت اولیه خود بر می گردند.
- بی خوابی
در این اختلال فرد به سختی می خوابد و یا نمی تواند بخوابد. عواملی مانند، عادات نادرست خواب، مصرف برخی داروها، شرایط روانی فرد و یا برخی عوامل بیولوژیک (زيست شناختى) در بی خوابی موثر هستند. بی خوابی باعث می شود فرد در طول روز احساس خواب آلودگی و خستگی بیشتری داشته باشد.
- نارکولپسی
نارکولپسی، نوعی اختلال روانپزشكى است و با علائمی همچون فلج خواب، خواب آلودگی و یا توهم همراه است. افرادی که از این اختلال رنج می برند هر لحظه اراده کنند می توانند بخوابند، حتی زمان رانندگی! البته در اغلب موارد فرد به صورت ناخواسته دچار حمله خواب ميشود. درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد، اما درمان دارویی و یا روان درمانی، از جمله اقدامات درمانی در تسکین علائم این اختلال می باشد.
- سندرم پای بی قرار
در این سندرم، فرد از علائمی همچون احساس گزگز، سوزش، درد و یا حرکات و پرش های ناگهانی پاها شکایت می کند. چنین حالاتی اغلب هنگام نشستن، استراحت و خواب به خصوص شب ها اتفاق می افتد.
- آپنه خواب
آپنه خواب، یکی از شایع ترین و البته جدی ترین اختلالات خواب است. در این اختلال تنفس فرد به هنگام خواب براى لحظاتى قطع می گردد. دو نوع آپنه خواب انسدادی و مرکزی وجود دارد. خرناس با صدای بلند که تقریبا هر شب نیز تکرار می شود و همچنین قطع شدن تنفس از جمله علائم آپنه خواب می باشد.
- فلج خواب
در فلج خواب، فرد قادر به تکان دادن بدن و یا صحبت کردن نمی باشد، به خصوص زمانی که فرد تازه از خواب بیدار شده و یا می خواهد بخوابد. این اختلال تنها برای چند ثانیه طول می کشد و تمام می شود. بسیاری افراد، این اختلال را با عنوان “بختک” نیز می شناسند.
- راه رفتن در خواب
این اختلال عمدتا در ساعات اولیه خواب بروز می کند. با این که اختلال جدی به حساب نمی آید اما این احتمال وجود دارد که فرد به خودش آسیب بزند. راه رفتن در خواب، در کودکان بیشتر شایع می باشد و ممکن است با علائمی مانند ترس و یا شب ادراری نیز همراه باشد.
افرادی که از اختلال خواب رنج می برند، بهتر است به روانپزشک مراجعه کنند تا مشکل آن ها از طریق روان درمانی و یا مصرف دارو درمان شود. در طی جلسات رواندرمانی، روانپزشک منبع و علت اصلی بروز چنین اختلالاتی را در فرد بررسی می کند، سپس با مشاوره و ايجاد تغییرات در نحوه زندگی فرد و یا عادات خواب او به درمان مشکل بیمار خود کمک خواهد کرد.
