سندرم خستگی مزمن چیست؟

سندرم خستگی مزمن که همچنین به آن آنسفالومیلیت میالژیک یا ME/CFS نیز گفته می‌شود، یک اختلال پیچیده است که حداقل تا شش ماه باعث خستگی شدید در فرد می شود. به دنبال فعالیت فیزیکی یا ذهنی علائم این سندروم بدتر می شود که حتی با استراحت هم نیز به طور کامل بهبود نخواهد یافت.

بیشتر بخوانید: مشاوره خانواده در زعفرانیه

این اختلال شکایت نسبتا شایعی است و حدود ۳% از مردم به آن مبتلا می باشند. سن ۲۰ – ۴۰ سالگی بیشترین سن ابتلا به اختلال می باشد و اغلب زنان ۲ برابر بیشتر از آن شکایت میکنند. علل متعددی برای آن ذکر شده است؛ از جمله علل استرسی و روانی، علل عفونی که فرد را مستعد می کند. نکته جالب دیگر نقش وراثت در ابتلا می باشد یعنی احتمال ابتلا به این اختلال در افرادی که در خانواده خود این بیماریی را دارند حدود ۲ برابر بیشتر است که نشان دهنده نقش ژن در بروز این اختلال می باشد.

تئوری های زیادی برای علت سندرم خستگی مزمن وجود دارد اما همچنان علت اصلی آن ناشناخته است. کارشناسان معتقدند که سندروم ممکن است با ترکیبی از عوامل ایجاد شود.

برای تایید تشخیص سندرم خستگی مزمن هیچ آزمایش واحدی وجود ندارد. برای رد سایر مشکلات سلامتی که علائم مشابهی با آنسفالومیلیت میالژیک دارند ممکن است نیاز داشته باشید آزمایش‌های مختلف پزشکی را انجام دهید. درمان این بیماری بر کاهش علائم تمرکز دارد.

علائم سندرم خستگی مزمن

علائم سندرم خستگی مزمن ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و همینطور شدت علائم آن می تواند روز به روز در حال نوسان باشد. علاوه بر خستگی، از دیگر علائم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خستگی مفرط بعد از ورزش فیزیکی یا ذهنی.

مشکلات حافظه یا مهارت های تفکر.

سرگیجه که با حرکت از حالت دراز کشیدن یا نشستن به حالت ایستاده بدتر می شود.

درد عضلانی یا مفصلی.

خواب بی طراوت

برخی از افراد مبتلا به آنسفالومیلیت میالژیک دارای سردرد، گلودرد و غدد لنفاوی حساس در گردن یا زیر بغل هستند. افراد مبتلا به این بیماری همچنین ممکن است به نور، صدا، بو، غذا و دارو حساس شوند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

خستگی می تواند نشانه بسیاری از بیماری ها باشد. به طور کلی، اگر خستگی مداوم یا بیش از حد دارید، به پزشک مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: بهترین روانپزشک آنلاین

علل سندرم خستگی مزمن

علت سندرم خستگی مزمن هنوز ناشناخته است. ترکیبی از عوامل ممکن است دخیل باشند، از جمله:

ژنتیک	به نظر می رسد آنسفالومیلیت میالژیک در برخی خانواده ها دیده می شود، بنابراین برخی از افراد ممکن است با احتمال بیشتری برای ابتلا به این اختلال متولد شوند.
عفونت ها	برخی از افراد پس از بهبودی ناشی از عفونت ویروسی یا باکتریایی علائم سندرم خستگی مزمن را بروز می دهند.
آسیب جسمی یا عاطفی	برخی از افراد گزارش می دهند که اندکی قبل از شروع علائم خود دچار آسیب، جراحی یا استرس عاطفی قابل توجهی شده اند.
مشکلات مصرف انرژی	برخی از افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن در تبدیل سوخت بدن، در درجه اول چربی ها و قندها، به انرژی مشکل دارند.

عوامل خطر

از عواملی که می‌تواند در خطر ابتلا به آنسفالومیلیت میالژیک تاثیر گذار باشد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

سن	سندرم خستگی مزمن می تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر افراد جوان تا میانسال را تحت تاثیر قرار می دهد.
ارتباط جنسی	زنان مبتلا به آنسفالومیلیت میالژیک بیشتر از مردان تشخیص داده می شوند، اما ممکن است به این علت باشد که زنان به سادگی علائم خستگی خود را به پزشک اعلام می‌کنند.
سایر مشکلات پزشکی	افرادی که سابقه مشکلات پزشکی پیچیده دیگری مانند فیبرومیالژیا یا سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی دارند، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به سندرم خستگی مزمن باشند.

عوارض

علائم سندرم خستگی مزمن می تواند بیاید و از بین برود و اغلب در اثر فعالیت بدنی یا استرس عاطفی ایجاد می شود. این می تواند حفظ یک برنامه کاری منظم یا حتی مراقبت از خود در خانه را برای افراد دشوار کند.

بسیاری از افراد ممکن است برای بلند شدن از رختخواب در مراحل مختلف بیماری خود ضعیف تر از آن باشند. برخی ممکن است نیاز به استفاده از ویلچر داشته باشند.

تشخیص

هیچ آزمایش واحدی برای تایید تشخیص سندرم خستگی مزمن وجود ندارد. علائم می تواند علائم بسیاری از مشکلات سلامتی دیگر را تقلید کند، از جمله:

اختلالات خواب	خستگی می تواند ناشی از اختلالات خواب باشد. یک مطالعه خواب می تواند تعیین کند که آیا استراحت شما توسط اختلالاتی مانند آپنه انسدادی خواب، سندرم پاهای بی قرار یا بی خوابی مختل شده است یا خیر.
سایر مشکلات پزشکی	خستگی یک علامت رایج در چندین بیماری مانند کم خونی، دیابت و کم کاری تیروئید است. آزمایش‌ها می‌توانند خون شما را برای شواهد برخی از بیماری های اصلی بررسی کنند.
مسائل مربوط به سلامت روان	خستگی همچنین نشانه ای از انواع مشکلات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب است. یک مشاور می تواند در تعیین اینکه آیا یکی از این مشکلات باعث خستگی شما می شود کمک کند.

بیشتر بخوانید: پیشگیری از خستگی روانی

همچنین برای افرادی که به سندرم خستگی مزمن مبتلا هستند، مشکلات سلامتی دیگری مانند اختلالات خواب، سندرم روده تحریک پذیر یا فیبرومیالژیا نیز به طور همزمان وجود دارد.

در واقع، علائم همپوشانی زیادی بین سندرم خستگی مزمن و فیبرومیالژیا وجود دارد که برخی از محققان این دو اختلال را جنبه‌های متفاوت یک بیماری می‌دانند.

معیارهای تشخیصی

دستورالعمل های ارائه شده توسط موسسه پزشکی ایالات متحده، خستگی مرتبط با سندرم خستگی مزمن را به شرح زیر تعریف می کند:

• آنقدر شدید که توانایی شرکت در فعالیت های قبل از بیماری را مختل می کند.
• به طور قابل توجهی با استراحت، خستگی کاهش نمی یابد.
• در اثر فعالیت فیزیکی، ذهنی یا احساسی بدتر می شود.