اختلال خواب در سالمندان؛ نشانه ها + انواع و دلایل آن
اختلال خواب در سالمندان شامل هرگونه اختلال در الگوی خواب فرد می‌شود. این اختلال می‌تواند شامل مشکلات به خواب‌رفتن، خواب بیش از حد، یا رفتارهای غیرعادی در خواب باشد. کیفیت خواب ضعیف در افراد مسن می‌تواند به تغییرات سبک زندگی مرتبط باشد که اغلب با افزایش سن ایجاد می‌شود. سایر تغییرات مهم زندگی، مانند ازدست‌دادن استقلال و انزوای اجتماعی، می‌تواند استرس و اضطراب را افزایش دهد که باعث مشکلات خواب نیز می‌شود. با ما همراه باشید تا درباره اختلال خواب در سالمندان صحبت کنیم.
محتوا
تأثیر سن بر اختلال خواب در سالمندان
پیری بر افراد تأثیر متفاوتی می‌گذارد. درحالی‌که برخی از افراد مسن ممکن است هیچ اختلال قابل‌توجهی در خواب خود نداشته باشند، برخی دیگر از خواب کمتر شکایت دارند. در ادامه به تأثیراتی که سن بر افراد مسن می‌گذارد می‌پردازیم:
- تغییر برنامه خواب: با بالارفتن سن افراد، ریتم شبانه‌روزی بدن تغییر می‌کند. بسیاری از افراد مسن این مرحله را تجربه می‌کنند که بعدازظهر زودتر خسته می‌شوند و صبح زودتر از خواب بیدار می‌شوند.
- بیدارشدن در شب: با افزایش سن، افراد تغییراتی را در نحوه خواب خود تجربه می‌کنند. افراد مسن زمان بیشتری را در مراحل اولیه و سبک‌تر خواب و زمان کمتری را در مراحل بعدی و عمیق‌تر خواب می‌گذرانند. این تغییرات ممکن است باعث شود افراد مسن بیشتر در طول شب از خواب بیدار شوند و خواب پراکنده‌تر و آرام‌تری داشته باشند.
- چرت‌زدن: حدود 25 درصد از افراد مسن چرت می زنند، در حالی که این رقم در بزرگسالان جوان 8 درصد است. درحالی‌که برخی از متخصصان پیشنهاد می‌کنند که یک چرت کوتاه در روز ممکن است مفید باشد، بسیاری موافق‌اند که چرت‌زدن طولانی‌مدت و چرت‌زدن در اواخر روز می‌تواند خواب‌رفتن در هنگام خواب را سخت‌تر کند و خواب شبانه مختل شود.
بیشتر بخوانید: درمان اختلال خواب
نشانه‌های اختلال خواب در سالمندان
اختلالات خواب در سالمندان می تواند به طرق مختلف ظاهر شود. برخی از علائم شایع اختلال خواب در سالمندان عبارتند از:
مشکل در به خواب‌رفتن و خواب ماندن
صبح خیلی زود بیدارشدن
بیدارشدن مکرر در طول شب
خستگی و خواب‌آلودگی در طول روز
چرت‌زدن زیاد در روز
تغییر در الگوهای خواب و بیداری
سندرم پای بی‌قرار
آپنه خواب
ادرار شبانه
درد و ناراحتی
بیشتر بخوانید: سندوم خستگی مزمن
دلایل اختلال خواب در سالمندان
مشکلات خواب در افراد مسن شایع است. پزشکان توصیه می‌کنند که بزرگسالان هر شب 7 تا 8 ساعت بخوابند. در افراد مسن، خواب عمیق تر از افراد جوان تر است. اختلال خواب در سالمندان دلایل زیادی دارد که در ادامه به این دلایل اشاره می‌کنیم:
انواع اختلالات خواب در سالمندان
اختلالات خواب در سالمندان می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله بیماری‌های حاد و مزمن پزشکی، اثرات داروها، اختلالات روانپزشکی، تغییرات اجتماعی، عادات بدخواب و تغییر ریتم شبانه‌روزی باشد.
- اگر یک بیمار مسن از اختلال قابل‌توجه خواب شبانه یا اختلال در عملکرد روز به دلیل خواب‌آلودگی بیش از حد شکایت کند، بررسی علت اختلال خواب بسیار مهم است. مشکلات خوابی که افراد مسن بیشتر تجربه می‌کنند عبارت‌اند از:
- آپنه انسدادی خواب یا وقفه‌های کوتاه در تنفس در طول خواب که در صورت مسدودشدن مکرر راه هوایی فوقانی رخ می‌دهد و تخمین زده می‌شود که 20 تا 60 درصد افراد بالای 65 سال را مبتلا می کند.
- سندرم پای بی‌قرار (RLS) یا نیاز شدید به حرکت‌دادن پاها در طول خواب، ممکن است در هر سنی شروع شود، اما به‌شدت بر افراد میان‌سال و مسن‌تر که ممکن است برای مدت طولانی‌تری آن را تجربه کنند، تأثیر می‌گذارد.
- بی‌خوابی یا مشکل در به خواب‌رفتن که بر اساس برخی مطالعات، 50 تا 70 درصد افراد بالای 65 سال دارای علائم بی خوابی هستند.
- اختلالات ریتم شبانه‌روزی خواب و بیداری (CRSWDs) که شامل عدم تطابق بین چرخه خواب و بیداری و 24 ساعت شبانه روز است که منجر به مشکل در به خواب رفتن و یا خواب آلودگی بیش از حد در طول روز می شود.
- اختلالات حرکتی مرتبط با خواب که شامل حرکات غیرطبیعی در طول خواب هستند، مانند راه‌رفتن یا صحبت‌کردن در خواب.
داروهایی که ممکن است باعث بروز اختلال خواب در سالمندان شوند
بسیاری از افراد مسن از داروهایی استفاده می‌کنند که می‌تواند خواب را مختل کند. این داروها شامل موارد زیر هستند:
- دیورتیک ها برای فشارخون بالا یا گلوکوم
- آنتی کولینرژیک های استنشاقی برای COPD
- داروهای ضد فشار خون برای فشار خون بالا
- کورتیکواستروئیدهای خوراکی (پردنیزون) برای آرتریت روماتوئید و لوپوس
- داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب (درمان افسردگی)
- آنتی هیستامین برای آلرژی
- لوودوپا برای بیماری پارکینسون
- دونپزیل (Aricept) برای بیماری آلزایمر
تشخیص اختلال خواب در سالمندان
برای تشخیص اختلال خواب در سالمندان، پزشک در مورد علائم شما می پرسد و یک معاینه فیزیکی برای بررسی شرایط زمینه ای انجام می دهد. پزشک همچنین ممکن است از شما بخواهد یک دفتر را برای 1 تا 2 هفته تکمیل کنید تا در مورد الگوهای خواب شما بیشتر بداند. راه‌های تشخیص اختلال خواب در سالمندان در زیر آورده شده است:
1. مطالعه خواب (پلی سومنوگرافی) آزمایشی است که امواج مغزی، ضربان قلب و تنفس را هنگام خواب ثبت می کند. می تواند به تشخیص اختلالات خواب مانند آپنه خواب، سندرم پاهای بی‌قرار و اختلال حرکت دوره‌ای اندام کمک کند.
2. برای تشخیص اختلالات خواب در سالمندان، پزشکان ممکن است از ابزارهای بالینی مانند آزمون وضعیت ذهنی کوچک (MMSE) و یا مقیاس افسردگی سالمندان (GDS) برای ارزیابی عملکرد شناختی و افسردگی استفاده کنند.
اقدامات مؤثر برای اختلال خواب در سالمندان
تسکین درد مزمن و کنترل شرایط پزشکی مانند تکرار ادرار ممکن است خواب را در برخی افراد بهبود بخشد. درمان افسردگی اغلب خواب را بهتر می‌کند. خوابیدن در یک اتاق ساکت که خیلی گرم یا خیلی سرد نیست و داشتن یک‌روال آرامش‌بخش قبل از خواب ممکن است به بهبود علائم کمک کند. در ادامه به نکات تأثیرگذار در بهبود اختلال خواب در سالمندان می‌پردازیم:
1. کمی قبل از خواب، از خوردن وعده‌های غذایی حجیم خودداری کنید. یک میان‌وعده سبک قبل از خواب ممکن است مفید باشد.
2. حداقل 3 یا 4 ساعت قبل از خواب از محرک هایی مانند کافئین خودداری کنید.
3. هر روز در زمان‌های منظم ورزش کنید، اما نه در عرض 3 ساعت قبل از زمان خواب.
4. هر روز در ساعت مشخصی به رختخواب بروید و از خواب بیدار شوید.
5. سعی کنید چرت نزنید.
6. از تماشای تلویزیون یا استفاده از رایانه، تلفن همراه یا تبلت در اتاق‌خواب خودداری کنید.
7. اگر بعد از 20 دقیقه نمی توانید بخوابید، از رختخواب بلند شوید و یک فعالیت آرام مانند خواندن یا گوش دادن به موسیقی انجام دهید.
8. در صورت امکان از مصرف قرص‌های خواب‌آور برای کمک به خواب خودداری کنید، چون میتوانند منجر به وابستگی شوند و در صورت عدم استفاده صحیح، میتوانند به‌مرورزمان مشکلات خواب را بدتر کنند. اگر فکر می‌کنید به قرص‌های خواب آور نیاز دارید، با روان درمانگر خود در مورد اینکه کدام قرص ها در صورت مصرف صحیح برای شما بی خطر هستند صحبت کنید. برخی از قرص‌های خواب‌آور را نباید به‌صورت طولانی‌مدت مصرف کرد.
سخن آخر
با بالارفتن سن، بدن افراد دستخوش تغییرات فیزیولوژیکی می‌شود که بر جنبه‌های مختلف زندگی از جمله خواب تأثیر می‌گذارد. سالمندان باید توجه داشته باشند که بدن آنها به دلیل کاهش فعالیت بدنی به خواب کمتری نیاز دارد. علاوه بر این، داروهایی که برای بیماری‌های مختلف مصرف می‌کنند نیز می‌تواند بر طول مدت و کیفیت خواب آنها تأثیر بگذارد. در نتیجه اختلال خواب در سالمندان می‌تواند امری شایع باشد که در این مقاله به توضیح آن پرداختیم.
سؤالات متداول اختلال خواب در سالمندان
