اختلال خوردن چیست
محتوا
اختلال خوردن چیست
اختلال خوردن یک بیماری سلامت روانی است که در برخی از افراد وجود دارد. این بیماری شامل مشکلات خوراک و عادات غذایی است . شما ممکن است بیش از حد ممکن و یا به میزان بسیار کمی نسبت به نیاز خود غذا بخورید.
اختلال خوردن یک شرایط بیماری روانی است، افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، این سبک از زندگی را خود انتخاب نمی کنند بلكه تحت تاثير بيمارى به آنها تحميل مى شود. این شرایط و اختلال بر توانایی بدن و دریافت مواد مغذی و مناسب تاثیرگذار است. بنابراین این شرایط میتواند برای فرد، بیماری های جسمی شدیدی مانند مشکلات قلبی و کلیوی و دربرخی از مواقع مرگ را به همراه داشته باشد.
اما روش های درمانی مختلفی مانند دارو درمانی وجود دارد که می تواند در درمان اختلال کمک نماید. تجویز این نوع از داروها بر عهده روانپزشک است.
انواع اختلال خوردن
اختلال خوردن انواع مختلفی دارد که در ادامه به توضیح این موارد خواهیم پرداخت:
اختلال خوردن زیاد
در این نوع از اختلال به دلیل آن که خارج از کنترل است، افراد به پرخوری مبتلا بوده و حتی بعد از سیری نمی توانند دست از خوردن غذا بکشند. این خوردن تا زمانی ادامه دارد که فرد احساس ناراحتی نماید. که بعد از این حس ناراحتی، معمولا احساس گناه، شرم، پشیمانی و پریشانی پیدا می کند.
این اختلال علاوه بر بیماری های زمینه ای باعث افزایش وزن و چاقی مفرط می شود. این اختلال در کشور های در حال پیشرفت و پیشرفته زیاد است.
بولیمیای عصبی ( Bulimia nervosa)
افرادی که به بیماری بولیمیای عصبی مبتلا هستند به طور دوره ای غذا می خورند. اما بعد از خوردن غذا با استفاده از يكى از روشهاى جبرانى مثل دارو های ملین، به طور کامل معده خود را پاکسازی می کند. این افراد ممکن است با انجام فعالیت های زیاد و ورزش غذاهای خوراکی را که مصرف کرده اند، بسوزاند. افرادی که به این بیماری روانی مبتلا هستند، معمولا دارای وزن های معمولی، کمبود وزن و حتى اضافه وزن هستند.
بی اشتهایی عصبی
بی اشتهایی عصبی در افرادی که با این عارضه مبتلا هستند باعث می شود تا فرد از غذا دوری کند و به سختی غذا می خورد. این افراد در صورتی که بخواهند چیزی بخورند، بسیار کم و از غذاهای خاص مصرف می کنند. این گروه از افراد ممکن است خود را سنگین وزن تصور کرده و این تصور بسیار خطرناک است.
بی اشتهایی عصبی میزان بسیار کمی از افراد را در بر می گیرد ولی بسیار جدی است زیرا بیشترين میزان مرگ و میر را در بین انواع بیماری های روانی داراست.
علت ایجاد اختلال خوردن چیست؟
برای اختلال خوردن هنوز علت دقیقی پیدا نشده است. روانپزشکان معتقدند که بروز اختلالات خوردن دلایل پیچیده و متفاوتى دارد. برخی از این عوامل شامل موارد زیر می باشد:
• ژنتیک
• بیولوژیک
• رفتاری
• اجتماعی
• روانی
چه افرادی ممکن است در معرض اختلال خوردن باشند؟
هر فردی می تواند به هر دلیل به اختلالات خوردن مبتلا شود، اما این اختلال در خانم ها بیشتر شایع است. بیشترین دورانی که ممکن است فرد درگیر این اختلال شود، نوجوانی و جوانی است اما افراد ممکن است در سایر دوره های زندگی به این اختلال نیز دچار شوند.
علائم اختلال خوردن چیست؟
این که به کدام یک از اختلال خوردن مبتلا شوید، علائم مختلف و متفاوتی خواهید داشت. علائم پرخوری شامل موارد زیر است:
• خوردن بیش از حد مواد خوراکی در مدت زمانی مشخص، مانند دوره های 2 ساعته
• حتی با این که سیر هستید، باز هم غذا می خورید.
• خیلی سریع غذا می خورید
• تا زمانی که احساس ناراحتی نمی کنید غذا می خورید
• به دلیل داشتن حس خجالت به تنهایی و پنهایی غذا می خورید.
• اغلب رژیم غذایی داشته ولی کاهش وزن ندارید.
علائم بیماری بولیمیای عصبی
علائم این بیماری شبیه به پرخوری عصبی است با این تفاوت که فرد برای آن که از شر غذاهای خورده شده خلاص شود از دارو های ملین استفاد می کند، ورزش و فعالیت های شدید انجام می دهد و یا روزه می گیرد.
افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، به مرور زمان دچار بیماری های جسمی مختلفی می شوند . برخی از این بیماری ها عبارتند از :
• گلو درد مزمن و التهاب گلو
• تورم غدد بزاقی در ناحیه گردن و فک
• فرسایش مینای دندان و حساس شدن دندان ها که به دلیل قرارگیری بیش از حد اسید معده و وارد شدن آن به دهان به دلیل حالت تهوع بروز می کند.
• رفلاکس اسید معده و سایر مشکلات گوارشی
• کمبود آب شدید به دلیل استفاده از ملین ها و انجام ورزش و فعالیت شدید
این کمبود آب سبب بروز برهم خوردگی تعادل الکترولیت ها شده که می تواند بیش از حد پایین باشد و یا برخی از مواد مانند سدیم، کلسیم، پتاسیم و سایر مواد معدنی افزایش پیدا می کند. این کاهش یا افزایش می تواند در بروز سکته قلبی موثر باشد.
علائم بی اشتهایی عصبی
- کم بخورید و مدام احساس گرسنگی داشته باشید.
- ورزش شدید و زیاد
- لاغر شدن
- ترس شدید از افزایش وزن
- داشتن تصور بد از بدن خود و در همه حال خود را فردی دارای اضافه وزن بدانید.
با گذشت زمان ، بی اشتهایی عصبی می تواند باعث مشکلات جسمی و سلامتی متعددی شود که شامل :
• پوکی استخوان
• کم خونی خفیف
• کاهش حجم عضلات و ضعیف شدن آن ها
• موها و ناخنها نازک و شکننده
• پوست ای خشک ، لکه دار یا زرد
• رشد موهای ریز در بدن
• یبوست شدید
• فشار خون پایین
• تنفس و نبض کند
• احساس سردی مداوم در بدن به دلیل افت دمای داخل بدن
• احساس ضعف و سرگیجه
• احساس خستگی مداوم
• ناباروری
• آسیب به ساختار و عملکرد قلب
• آسیب مغزی
• نارسایی چندگانگی
بی اشتهایی عصبی می تواند کشنده باشد. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند به دلیل عوارض گرسنگی یا می میرند و یا خودکشی می کنند.
برخی دیگر از افراد که به اختلالات خوردن مبتلا هستند ممکن است به اختلالات روانی دیگری مانند افسردگی یا اضطراب یا اعتیاد به مواد مخدر دچار شده باشند.
اختلالات خوردن چگونه تشخیص داده می شود؟
به دلايل مختلفی که بیان شد ممکن است اختلال غذا خوردن بسیار جدی باشد، پس اگر خود و یا فردی دیگری می دانید که به این اختلال دچار شده است، حتما برای درمان اختلال خوردن به روانپزشک مراجعه نمایید. زیرا با تشخیص به موقع می تواند بسیار کمک کننده باشد.
یک روانپزشک خوب قبل از آن که به بررسی های اولیه بپردازد، در خصوص سابقه پزشکی فرد سوالاتی را می پرسد و این سوابق کمک می نماید تا علت این اختلال راحت تر تشخیص داده شود. پس توصیه می شود تا به تمامی سوالات صادقانه پاسخ داده شود.
همچنین ممکن است معاینه فیزیکی برای تشخیص بهتر انجام شود. در کنار این موارد از شما برخی آزمایشات مانند خون و ادرار خواسته می شود تا در تشخیص دقیق علت این اختلال کمک نماید.
دکتر سعید انصاری بیان می کنند، ممکن است روانپزشک در کنار این موارد فوق برخی از تست های دیگر مانند تست سلامت، تست عملکرد کلیه و الکترودیوگرام از شما بخواهند.
درمان اختلالات خوردن چگونه انجام می شود؟
دکتر سعید انصاری در این خصوص این گونه بیان می کنند که برای درمان اختلال خوردن باید بعد از بررسی ها، درمان آغاز شود. درمان این گونه آغاز می شود که برنامه ی درمانی طبق نتایج به دست آمده نوشته می شود. شاید در کنار روانپزشک، تیمی برای درمان به متخصص کمک نماید.
روش دیگری درمان، روان درمانی فردی، گروهی و در صورت نیاز، خانوادگی انجام می شود. درمان فردی ممکن است شامل رویکرد های رفتاری- شناختی باشد که برای شناسایی و تغییر افکار منفی و غیر مفید انجام می شود. همچنین در تغییر الگوهای رفتاری نیز کمک نماید.
همچنین روانپزشک بر روی عوراضی که باعث ایجاد اختلال خوردن می شود، نظارت کامل پزشکی خواهد داشت.
داروهایی شامل دارو های ضد افسردگی یا داروهای درمانی دیگر به منظور کنترل و درمان برخی از اختلالات خوردن توسط روانپزشک تجویز می شود تا به کاهش این عارضه کمک نماید. همچنین این دارو ها باعث درمان افسردگی و علائم اضطرابی که به همراه اختلال خوردن بروز می کند می شود.